باز باران خبر/ گزارش: الهام اسدالهی
شبی دیگر از برنامه‌ی ویژه شب‌های خانه فرهنگ گیلان، این‌بار در سالن سازمان نظام مهندسی گیلان با حضور چهره‌های هنری و فرهنگی مطرح گیلان و خوزستان و علاقه‌مندان برگزار گردید. مزدک پنجه‌ای، مجری برنامه، بهانه‌ی این نشست را که ۱۳ مهر ۱۴۰۲ برگزار گردید، پاسداشت خدمات افرادی دانست که در اعتلای فرهنگ زادبومی همواره کوشیده‌اند و استمرار این جلسات منجر به تعامل بیشتر فرهنگ و هنر استان‌ها شود.
سپس جناب «سید احمد محیط طباطبایی» رییس کمیته ملی موزه‌های جهان در ایران (ایکوم) برای ایراد سخنرانی دعوت شدند. ایشان ابتدا اهمیت مکانی گیلان در قرن سیزدهم، به دلیل ورود افکار و اندیشه‌های نو از اروپا و سایر نقاط جهان را یادآور شده و سپس به ارزشمندی قوم ایلخانی و بختیاری _که خوانین و سران این ایل نیز با تحصیل و سفر در اروپا، دروازه‌ی ورود به تفکرات نوین شدند- در جنوب کشور اشاره کردند. وی در ادامه همراهی و همدلی مردم گیلان و ایلخانان اصفهان خصوصا پس از کودتای اولِ بعد از مشروطه، در بازستانی حق مردم را به تفصیل مورد بررسی قرار داد و با همین دست‌آویز وارد نقش و جایگاه طبیبان و پزشکان مبارز و معتمد مردم شد. او خاطرنشان کرد که موقعیت اجتماعی پزشکان به واسطه درگیری مستقیم با آلام و رنج‌های مردم، تثبیت شده و مورد اعتماد بود و کتاب «از گیلان تا خوزستان» به قلم آقای اردشیر صالح‌پور، مشخصا به زندگی پزشکی می‌پردازد که سعی می‌کرد صدای مردم زمانه‌ی خود -فارغ از هم‌قومی و خویشی- باشد. آقای محیط طباطبایی در انتها همت نویسنده کتاب، آقای صالح‌پور را ستود که باعث زنده ماندن نام و یاد دکتر بلغاری شدند.
در ادامه مزدک پنجه‌ای دیگر وجه اشتراک گیلان و خوزستان را موقعیت استثنایی این دو استان در کاوش‌های باستانی و برخورداری از تاریخ کهن برشمرد و به همین مناسبت از «دکتر علیرضا قلی‌نژاد پیربازاری» عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی برای سخنرانی دعوت به عمل آورد. آقای دکتر قلی‌نژاد ضمن تحسینِ خانه فرهنگ گیلان برای برگزاری این جلسه، به قرائت بخش‌هایی از کتاب «از گیلان تا خوزستان» پرداخت.
سپس مزدک پنجه‌ای ضمن تقدیر و تشکر از آقای دکتر علیرضا قلی‌نژاد پیربازاری بابت آثاری که در زمینه‌ی گیلان‌شناسی و خوزستان‌شناسی منتشر کرده‌اند، از جناب «کوهیار بختیاری» خواننده آوازهای فولکلور لری- بختیاری دعوت کردند تا با آواز خوش‌شان موجب انبساط خاطر حضار شوند.
در قسمت بعدی برنامه مزدک پنجه‌ای ضمن خواندن شعری از «سید علی صالحی» به خانواده دکتر بلغاری خیرمقدم گفته و مجددا از اردشیر صالح‌پور، فرید فیروزی، فرامرز طالبی و دکتر محیط طباطبایی برای تقدیر و تشکر از باستان‌شناسان گیلانی و خوزستانی که در کاوش‌های باستانی ایران نقش مهمی داشته‌اند را به جایگاه دعوت کرد. و از مهندس فرامرز تطهیری مقدم، دکتر قلی‌نژاد پیربازاری، استاد جعفر مهر کیان، خانم دکتر مانا روحانی و دکتر محمدرضا باقریان از طرف خانه فرهنگ گیلان تقدیر و تجلیل به عمل آمد.
سپس استاد «جعفر مهرکیان» باستان شناس برجسته کشور برای سخنرانی به جایگاه دعوت شدند. ایشان در خصوص رشته‌ای از باستان‌شناسی در ایران (که به گفته‌ی ایشان اولین‌بار در خوزستان شکل گرفت) با عنوان «باستان‌شناسی نجات‌بخشی» به ایراد سخن پرداختند. آقای مهرکیان با نشان دادن تصاویری از نقاط و آثار باستانی کشور به معرفی عملیات‌های گروه‌های نجات‌بخش آثار باستانی، که شاهد از دست رفتن برخی بناهای باستانی بودند، پرداخت و نگرانی و دلسوزی خود را از نابودی این آثار ارزشمند ملی ابراز کرد.
سپس مزدک پنجه‌ای با اظهار تاسف از تخریب و بعضا نابودی برخی بناهای تاریخی، از مشقات و تلاش‌های فرهنگ‌دوستان، برای نگهداری «خانه فرهنگ» یاد کرد و از نهادهای متولی خواستار یاری بیشتر شد. در ادامه از «قباد آذرآیین» به‌عنوان داستان‌نویس پیشکسوت خوزستانی دعوت به سخنرانی کرد.
استاد قباد آذرآیین اذعان داشتند که به دلیل ضیق وقت از خواندن داستانی که انتخاب کرده بود، منصرف شده و داستانِ نوشتن آن داستان را روایت کرد: «من در سال ۱۳۴۵ که هفده ساله و دانش‌آموز پنجم ادبی بودم، داستانی با عنوان «باران» از مسجدسلیمان برای «زنده‌یاد محمدتقی صالح‌پور» صاحب نشریه‌ی بازار، ارسال کردم. این داستان چاپ شد و زندگی ادبی من را دگرگون کرد. مدیون تشویق مرحوم صالح‌پور هستم و همیشه آرزو داشتم این داستان را در حضور خودشان بخوانم که میسر نشد…»
پس از استاد آذرآیین، «هوشنگ کریمی» نویسنده، زبان‌شناس، پژوهشگر گویش و زبان‌های لری و بختیاری برای سخنرانی در جایگاه حاضر شدند و ایشان هم به دلیل کمبود وقت از خواندن داستان سی صفحه‌ای که در نظر داشتند، منصرف شده و به بیان خاطره‌ای پرداختند و گفتند: روایت من و نوشتن من هم به رشت مربوط است.
وی از شاپور سالیانی گیلانی، یاد کرد که در کلاس پنجم برای انشایی که نوشته بود، دست زد و تشویق‌اش کرد. او علاقه‌مندی‌اش به نوشتن و گیلان را از همان زمان بیان کرد.
در ادامه از دکتر «مرتضی امامی» پژوهشگر و مردم‌شناس برای سخنرانی دعوت شد. ایشان از همراهی و اتحاد بین اقوام لر و بختیاری و گیلانی در استقرار مشروطه اشاره کرد. به شرح تاریخیِ آزادیِ رشت توسط مجاهدین گیلان و سپس به همدلی دو قوم بختیاری و گیلان برای تداوم مشروطیت پرداخت.
سپس از «نوربخش احمدزاده» شاهنامه‌خوان، شاهنامه‌پژوه و رئیس انجمن شاهنامه‌پژوهان ایران دعوت به عمل آمد و ایشان سخنان خود را با نام خدا و تکریم زنان آغاز کرد. وی تاکید کرد که «زن» در شاهنامه مورد ستایش قرار گرفته و روایاتی را از شاهنامه در تایید «زن ستا»یی فردوسی تعریف کرد و پیوند زد با فداکاری و گذشت مادران و زنان ایران‌زمین. و در آخر با آوازی در گوشه دیلمان و بختیاری حضار را مهمان کرد.
در بخش بعدی استادِ ترانه‌های محلی و سنتی فولکلور بختیاری «سید محمد موسوی» به جایگاه دعوت شد و ضمن ادای احترام به خانواده دکتر بلغاری، حاضرین را مهمان چند قطعه از آوازهای دلنشین فولکولوریک لری – بختیاری کرد.
در ادامه برنامه فیلم مستندی از سنت کوچ بختیاری‌ها با عنوان «مال‌کنون»، ساخته «حسین محمدی» پخش و روایت شد. سپس از داماد دکتر حسینعلی بلغاری، دکتر «اسفندیار تیموری» شاهنامه‌پژوه، برای ایراد سخن دعوت شد. ایشان نیز ضمن خوشامدگویی به مدعوین به جایگاه زنان در کنار چهره‌های ماندگار اشاره کرد. وی سپس به شرح حال بخش‌هایی از زندگی دکتر بلغاری پرداخت. همچنین تعامل و خدمات و حسن رفتار حسینعلی بلغاری، با مردم به عنوان پزشک را یادآور شد.
در بخشی دیگر از برنامه خانم «نادیا ره» پژوهشگر گیلانی برای سخنرانی به جایگاه دعوت شدند. ایشان ضمن خوشامدگویی به مهمانان خوزستانی در گیلان، پیرامون کتاب «از گیلان تا خوزستان» باب سخن را گشود. سپس به نقش زنان در شاهنامه و فرهنگ ایران اشاراتی داشتند. وی افزود مردم‌نگاری در کتاب از «گیلان تا خوزستان» قابل اعتنا، و قابل تقدیر و استناد برای تاریخ‌نگاری کشور است.
سپس از نویسنده کتاب «از گیلات تا خوزستان» دکتر اردشیر صالح‌پور دعوت شد تا همراه دیگر مدعوین برای مراسم رونمایی «ری‌گشون» کتاب به جایگاه حاضرشوند. ایشان ضمن نکوداشت یاد و خاطره دکتر حسینعلی بلغاری و ارتباطات و پیوندهای بختیاری و گیلک از دیرباز تا کنون، و نیز ضمن تشکر از خانه فرهنگ گیلان، خواستار و آرزومند تعامل هر چه بیشتر این دو قوم شد.
بعد از مراسم رونمایی از «موسی علیجانی» شاعر، نویسنده، فیلمساز و خواننده گیلانی دعوت شد تا حضار را مهمان سخنان و آواز خود کند. وی ضمن خوش‌آمدگویی و تقدیر از بزرگان عرصه هنر و فرهنگ حاضر در جلسه، و تشکر از خانه فرهنگ گیلان؛ به قرائت بخشی از کتاب پرداخت و نثر شیوای آن را قابل توجه دانست. وی به عنوان هدیه، قطعه کوتاه گیلکی «هیلوی» را با ترانه‌ای از مرحوم «محمدولی مظفری»، در انتهای برنامه به مهمانان خوزستانی و علاقمندان گیلانی تقدیم کرد.
۱ نظر
گزارش خوبی ازیک رویداد بود