تاریخ فراموش شده شهر رشت!
مجیدمصطفوی
طی روزهای گذشته در خبرها آمده بود که از روز سه شنبه ۲۱ شهریور لغایت شنبه ۲۵ شهریور ماه حدود ۴۳۷ هزار خودرو وارد گیلان شده اند و در این چند روز اگر از کنار پارک ها و بوستان های شهر رشت عبور میکردید با خیل عظیم مسافرانی روبرو می شدید که یا در حال استراحت و گشت و گزار و یا در حال جستجوی مکانی برای دید و بازدید و صرف غذا بودند؛ ضمن اینکه تمام دلخوشی مسافران از حضور در شهر رشت شاید حضور در کنار قبر ابتهاج که متاسفانه لخت و عور در گوشه ای از پارک شهر رها شده و یا محله قدیمی و تاریخی ساغریسازان و… باشد که به قول رییس شورای شهر از بناهای تاریخی شهر رشت بهره برداری خاصی نمی شود و خیلی هم پیشرفت داشته باشیم بازدید مسئولان شهری بمنظور بررسی وضعیت دو گذر سیگارودی و لنکرانیان در محله ساغریسازان برای سنگفرش کوچه ها خروجی مثبتی از این همه هیاهو تاکنون نشده است.
البته اگر ابنیه تاریخی را یکی دیگر از ظرفیت های شهر رشت برای اشتغال زایی و کسب درآمد بدانیم باید به حمام حاجی اشاره کنیم.
حمام حاجی مربوط به دوره قاجار است و در محله ساغریسازان، خیابان شهید مطهری، گذر بادی الله، نبش کوچه تحویلی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۱ مهر ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۱۴۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
کاشیکاریهایی با نقشهای گل و بته دور در ورودیاش دارد که توجه هر عابری را به خود جلب میکند.
در سر در آن صحنۀ نبرد رستم با دیو سپید بر روی کاشی نقش بسته و می گویند که این حمام را حاجی محمد جعفر حج فروش ساخته است ولی متأسفانه این حمام تبدیل به مخروبه شده و امکان بازدید از داخل آن فراهم نیست.
آذر ماه ۱۴۰۰ حمام حاجی رشت میزبان گروهی از هنرمندان تئاتر شهر شده بود که قصد داشتند با استفاده از این مکان، اثری در قالب آف استیج که یکی از سبکهای جدید تئاتر در جهان است را تولید کنند تا شاید مسئولان هم نیم نگاهی به این حمام ۱۳۰ساله بیندازند.
متأسفانه این حمام با اینکه تحت حفاظت سازمان میراث فرهنگی قرار دارد، امّا هیچگونه اقدامی در جهت بازسازی آن به منظور قرار دادن حمام به عنوان مکانی برای گردشگری همانند حمامهای قدیمی شهرهای دیگر انجام نمی شود.
حمام حاجی در سال ۱۲۷۰ خورشیدی یعنی ۱۵ سال پیش از انقلاب مشروطه، در محله قدیمی ساغریسازان رشت ساخته شده و سالیان سال است که مرد سیگار فروشی جلوی درب آن می نشیند و… که شاید نگهبان آنجا باشد.
متاسفانه مشخص نیست که چرا هیچ عزم واراده جدی برای بازسازی و نگهداری از اماکن تاریخی و میراث ملی گیلان وجود ندارد و همه حرف ها فقط فقط در حد شعار باقی می ماند.
به هر حال و با تمام حرف و حدیثهایی که پیرامون نوع مالکیت این بنای ارزشمند تاریخی مطرح است انتظار میرود نگاه مدیران مربوطه با دقت بیشتری به آن جلب شود تا شاید با این حجم مسافر به اقتصاد شهر باران های نقره ای کمکی شود.