باز باران خبر/ در یادداشت قبل دلایل کاشت بادرنگ را برای ورودی شهر رشت توضیح داده بودم؛ حال در راستای برندسازی شهری می‌توانم کاشت نهال خوج را نیز به عنوان پیشنهاد دوم ارایه دهم.
خوج گونه‌ای از گلابی است؛ میوه‌ای که گونه‌های مختلف آن به صورت پراکنده در سطح روستاهای گیلان و بعضی از خانه‌های شهر رشت هنوز وجود دارد.
این میوه محلی هنوز مشتریان زیادی در سطح شهر دارد و معمولاً گران‌تر از گلابی‌های شهرهای دیگر است.
۱- با کاشت خوج به جای یاس هلندی که همیشه سبز است می‌توان تنوع رنگ در برگ‌ها و شکوفه و خزان و زنده شدن دو باره را در طول سال دید.
وقتی به یک گیاه سبز همیشه نگاه می‌کنی بعد از مدتی چشم عادت می‌کند و گیاه در آن مسیر دیده نمی‌شود.
شکوفه دادن، برگ زدن، تغییر رنگ برگ‌ها و خزان کردن باعث دیده شدن بهتر درختان می‌شود.
۲- فصل بهار و شکوفه دادن درخت خوج زیبایی منحصر به فردی به ورودی شهر می‌دهد. اطمینان دارم شهروندان و گردشگران زیادی برای گرفتن عکس مجبور می‌شوند از ماشین پیاده شوند و با شکوفه‌ها عکس بگیرند.
درخت خوج با توجه به انواع مختلف خود رنگ‌های مختلفی داشته که هر کدام زیبایی خاص خود را دارد.
۳- با توجه به تنوع درخت خوج بوی گل آنها نیز با هم فرق دارد. اضافه کردن عنصر بو در انواع مختلف احساس خوشایندی برای هر رهگذر دارد. خصوصاً این حس خوب خوش آمد گویی در ورودی شهر اتفاق بیفتد دو چندان می‌شود.
۴- برگزاری مسابقه عکاسی در دو بخش مردمی و تخصصی در فصل بهار و ایجاد نمایشگاه خیابانی عکس در اندازه‌های مختلف در همان مکان یکی از جاذبه‌های بی‌نظیر در ورودی شهر است.
مسئولین شهرداری باید توجه کنند وظیفه شهرداری صرفا چاپ بنر برای مناسبت های مختلف نیست؛ لذا با چاپ عکس‌های فرستاده شده مردمی در بنرهای بزرگ ، عموم شهروندان عکس خودشان را در سطح شهر می‌بینند و این مسئله احساس تعلق خاطر در آنها ایجاد می‌کند.
بااین کارخاطره سازی برای گردشگران، دیده شدن شهروندان و ایجاد مشارکت عملی شهروندان صورت می‌گیرد.
۵- با اهدای جایزه به عکاسان حرفه‌ای و چاپ و نصب این عکس‌ها به صورت نمایشگاه عکس خیابانی می تواند منجر به ایجاد یک برند شهری بشود.
۶- موسسه تحقیقات گل و گیاه لاهیجان در قبل از انقلاب ۱۰۰ گونه خوج از آستارا تا چابکسر را جمع آوری کرده است.
جمع آوری این تنوع در یک میوه بومی آن هم یک گونه در کشور کم نظیر است.
کاشت ۱۰۰ گونه خوج در کنار هم یک اتفاق بزرگی است و نمایشگاه خیابانی بی‌نظیر که به تنهایی می‌تواند بسیاری از گردشگران را به دیدن این نمایشگاه دائمی جلب کند.
۷- در فرهنگ و آیین شب چله گیلانیان از دیر باز درست کردن آب خوج وجود داشته که کم کم دارد به بوته فراموشی سپرده می‌شود. ( آب خوج نه کنسرو است نه مارمالاد نه مربا بلکه یک میوه تخمیر شده است که به تنهایی می تواند یک برند برای گیلان باشد که با ویژه برنامه شب چله به یک رخداد ملی کشوری تبدیل شود.)
جالب است بدانید که مواد غذایی تخمیر شده به تازگی بسیار مورد توجه قرار گرفته و عمدتا به کشور آلمان یا کره نسبت داده می شود.
این در حالیست که از زمان های بسیار قدیم در گیلان آبخوج و آبکونوس به روش تخمیر درست می شده است. متاسفانه با جستجو در گوگل هیچگونه اطلاعاتی در این زمینه در دسترس قرار نمیگیرد که این نشانه ناتوانی و کم کاری گیلانیان در شناساندن این فرآورده بومی به دنیا است.
۸- نکته حائز اهمیت در مورد خوج این است که هر میوه‌ای زمان محدود برای ارائه به بازار دارد. ولی با توجه به اینکه یکصد نوع خوج محلی زودرس، میان رس و دیررس وجود دارد در ماه‌های زیادی می‌توان از آن استفاده کرد.
از اوایل تیر درخت زود رس خوج شروع به میوه‌دهی می‌کند و گونه پاییزه زمستانه دارد که میوه‌ای آن در ماه‌های آذر و دی قابل خوردن است. یعنی مدت زمان تیرماه تا دی ماه چیزی حدود ۷ ماه می‌توان میوه را روی درخت دید و در این مورد خوج با هیچ میوه دیگری قابل قیاس نیست.
۸- با توجه به گستردگی و تنوع خوج و عنوان رشت شهر خلاق خوراک می‌توان اقدام به برگزاری جشنواره خوج در این مکان کرد. (در دو بخش مردمی و قنادان و رستوران داران)
ارایه انواع دسر، مربا، کمپوت، مارمالاد، دمنوش، خورشت، ترشی، تنقلات و میوه خشک از بخش‌های مختلف این جشنواره است.
باز هم این جشنواره بی‌نظیر طی چند مرحله می‌تواند در سطح منطقه‌ای و کشوری با حضور شهرهای دیگر برگزار شود و لوگوی شهر خلاق خوراک رشت به افراد برگزیده اهدا شود.
۹- هزینه خرید نهال خوج نسبت به یاس هلندی با توجه به گونه آن کمتر می‌باشد.
۱۰- هزینه نگهداری آن نسبت به یاس هلندی کمتر و همچنین آب کمتری نیاز دارد.
۱۱- این درخت با توجه به بومی بودن امراض کمتری نسبت به درختان دیگر دارد.
۱۲- با کاشت خوج هویت یک درخت بومی به فراموش سپرده، احیا می‌شود.
۱۳- با کاشت خوج و معرفی آن به عموم مردم می‌توان توجه سرمایه‌گذار صنعتی را جهت احداث کارخانه های تولید کمپوت خوج، مربا، مارمالاد، دسر و آب خوج با برندشهر خلاق خوراک به شهر رشت جلب نمود. با توجه به اینکه آب خوج منحصر به فرد است و مخصوص شهر ماست.
۱۳- با اعلام برندگان انواع غذا، خوراک، تنقلات وآب میوه با خوج و اعلام بهترین رستوران، قنادی، آب میوه برتر یک اقدام عملی به عنوان شناساندن رشت، شهر خلاق خوراک انجام می گیرد و با نصب بنر بهترین قنادی و رستوران و بهترین کافه ببینید چه سرمایه عظیمی برای شهروندان فراهم می‌شود.
وقتی شهروندان عادی عکس خود را به عنوان نفرات برگزیده در سطح شهر می بینند احساس خوبی پیدا می کنند.
روی این اصل مهم شهرداری رشت برای دیگر شهرها الگو می شود که بنرهای سطح شهر فقط متعلق به نماینده‌ها و شوراهای شهر و هنرمندان نیست، شهر متعلق به عموم شهروندان است.
احساس تعلق داشتن با دیده شدن مردم در این نوع کار عملی می‌شود.
دیده شدن مردم در این نوع کارها، عملی می شود و فقط با شعار دادن، محقق نمی شود.
۱۴- هزینه برگزاری این جشنواره و مسابقات در مقایسه با بودجه‌هایی که شهرداری در بخش‌های مختلف انجام می‌دهد، بسیار ناچیز است.
ولی اگر این هزینه‌ها را نمی‌توانید انجام دهید فقط اجازه این کار را بدهید، مطمئن باشید کافه داران و قنادان و رستوران داران رشت بعد از برگزاری سال اول، خودشان این کار را انجام می‌دهند، چون این عمل در فروش آنها تاثیر می‌گذارد.
چطور برای خرید کلوچه فومن و یا کوکی لاهیجان مردم به آن شهر ها می‌روند، آن وقت رشت خود نیز انواع شیرینی، دسر و غذا با میوه مخصوص خودش یعنی خوج را در سبد سوغاتی خوددارد.
دلایل کاشت خوج با پیوست های فرهنگی مذکور را در این یادداشت ارایه دادم. لذا مسئولین شهرداری رشت خصوصاً سازمان سیما منظر و فضای سبز می توانند پاسخگوی چرایی عدم انجام این کار باشند؛ ممنون می‌شوم پاسخ مکتوب ارایه دهند.
