یادداشت / مسعود گیاهی سراوانی
طبق آخرین بررسی های مرکز آمار کشورمان، استان گیلان در رتبه اول پیری جمعیت کشور قرار دارد و سالمندترین استان کشور لقب گرفته است؛ موضوع مهمی که برای استان مولد و تولید کننده محصولات متنوع کشاورزی اصلا مطلوب نیست و حتی یک امتیاز منفی به شمار می رود.
استانی که از گذشته به لحاظ قطب تولید برنج و فعالیت های کشاورزی از نیروی کار خانوادگی بهره لازم را می‌برد و اکثر خانوارها بخاطر اینکه امور کشاورزیشان را خود مدیریت کنند از تعداد فرزندان زیادی برخوردار بودند و داشتن فرزند زیاد خود نعمتی برای تولید و اشتغال در کار کشاورزی بود.
متاسفانه طی دهه های اخیر به لحاظ توسعه کار کشاورزی و مکانیزه شدن عمده فعالیت های کشت و زرع و دخالت ماشین های کشاورزی در چنین کارهایی و همچنین خرده مالکی شدن زمین های کشاورزی و خصوصا قیمت پائین و نازل محصولات کشاورزی و بالاخص محصول استراتژیک برنج باعث شد هم کشاورزی استان صدمه ببیند و اینکه اکثر مردم استان و خصوصا جوانان از کار کشاورزی گریزان و فراری شوند و به زندگی شهری و کارهای حاشیه ای روی آورند.
روی این اصل و با وجود مشکلات معیشتی عمده جوانان هم با تاخیر در ازدواج و هم کاهش فرزند آوری خود را عادت دادند که شوربختانه هم اکنون سن ازدواج بسیار بالا رفته و زوج ها هم حداکثر تک فرزندی را به دلیل هزینه های بالای زندگی ترجیح می دهند و با اینکه دولت طی سال‌های اخیر مشوق هایی را برای فرزندآوری ترویج می‌کند اما این همه داستان نیست و مسئولان باید به جد به فکر راه حل های بهتر و بیشتری برای ازدواج و فرزندآوری و معیشت جوانان انجام دهند.
جالب است بدانید که استان گیلان با مساحتی حدود ۱۴ هزار و ۴۴ کیلومتر حدود ۹ درصد از مساحت کشور را به خود اختصاص داده که با ۱۷ شهرستان، ۵۳ شهر، ۴۶ بخش و ۱۱۳ دهستان، جمعیتی حدود ۲ میلیون و ۵۶۳ هزار نفر دارد که معادل ۳.۰۵ درصد جمعیت کل کشور است که خوشبختانه از این نظر گیلان رتبه سوم تراکم جمعیتی کشور را دارد. البته سالخوردگی جمعیت در گیلان باعث شده تا میزان باروری ۱.۰۶ نفر در استان باشد که به نسبت میزان باروری کشور که رقم ۱.۷۴ است رتبه ۳۱ را داشته و از نظر میزان سالخوردگی رتبه اول کشور به گیلان تعلق دارد.
همچنین سهم اشتغال در بخش کشاورزی در گیلان ۲۰.۸ درصد است که این رقم در کشور ۱۴.۸ درصد، سهم اشتغال در بخش صنعت در استان ۲۷.۳ و در کشور ۳۳.۶، سهم اشتغال در بخش خدمات در گیلان ۵۱.۹ و در کشور ۵۱.۶ است؛ بنابراین رتبه گیلان در اشتغال بخش کشاورزی، صنعت و خدمات به ترتیب ۱۰، ۲۴ و ۸ است.
ضمن اینکه تولید برنج، گوشت قرمز، گوشت مرغ، شیر، عسل، زیتون، چای، کیوی، فندق، آبزیان پرورشی و ابریشم از عمده تولیدات کشاورزی استان گیلان بوده و همچنین در تولید چای، فندق و ابریشم رتبه اول، در تولید برنج و کیوی رتبه دوم و در تولید زیتون و آبزیان پرورشی رتبه سوم کشور به خود اختصاص داده است.
با همه این اوصاف و با وجود تمام نعمت ها و مواهب الهی که در گیلان از آن برخوردار هستیم، مسئولان باید برای خروج از وضعیت فعلی جمعیت و تشویق مردم به زاد و ولد و ازدیاد فرزندان و خروج از قاعده پیری جمعیت تدابیر مثبت و متقنی را با بهره گیری از ساختارهای موفق دیگر کشور ها و نظرات علمی و کارشناسی شده اندیشه و دنبال کنند.
