سیدعبدالباقی اسحاقی
ظرفیت انسان بسیار فراتر از چیزی است که خودش تصور می کند؛ خداوند متعال در قرآن کریم نیز به دنبال شکوفایی چنین چیزی در مورد برترین آفریده جهان هستی یعنی «آدمی» است.
به عبارت دیگر حضرت حق می خواهد با استفاده از فرصت بی مانندی همچون ماه مبارک رمضان، استعداد بی نظیر انسان را در جهت رسیدن به مقام «عبودیت» و کاهش وابستگی وی به دنیای خاکی و فانی به منصه ظهور و بروز برساند.
بدون تردید چسبیدن به اندیشه های زمینی، دلبستگی بیش از حد به مادیات و خلاصه کردن همه چیز در مسایلی از این دست، مانع بزرگی بر سر راه رشد بُعد انسانی بشریت ایجاد می کند و او را از بالا رفتن و نیل به لقاء الهی بازمی دارد.
تاریخ بشر انباشته از خاطرات غم انگیز بسیاری از پادشاهان، اشراف و صاحبان زر و زور و تزویر در سطوح مختلف است که در زمان خود، از شهرت و قدرت قابل توجهی نیز برخوردار بوده اند، اما سرانجام با دست خالی از این دنیای محدود و زودگذر کوچ کرده و جز نام ننگین چیز دیگری از خود بر جای نگذاشته اند. اگر بشر بتواند ظرفیت و تحمل این همه احترام و گرامیداشت خویش از سوی پروردگارش را داشته باشد و به برخی رذایل اخلاقی مانند تکبر، غرور، تنگ نظری، حسادت و بخل دچار نگردد به درجاتی از معرفت و شناخت می رسد که نایل شدن به آن برای گروه زیادی از دانشمندان گرفتار در بند مسایل مادی بسیار دور از دسترس و چه بسا غیرممکن خواهد بود.
ماه مبارک رمضان فرصتی گرانبها برای اندیشیدن با شیوه صحیح و داشتن نگاه دقیق و عبرت آموز به دنیای ناپایدار، کسب بصیرت و ژرف بینی و عبور کردن از سطحی نگری و هر آنچه که در این مسیر می گنجد و در نهایت، رسیدن به مقام «نفس مطمئنه» که پروردگار وعده آن را به خالص ترین و زیرک ترین بندگانش داده است .
البته درنوردیدن تفکرات زمینی و پر کشیدن به سوی آسمان بی انتها کار دشواری است که از دست افراد چسبیده به زمین که به لذت های زودگذر آویخته و افق دیدشان بسیار کوتاه و اندک است، برنمی آید.
به همین دلیل بسیاری از جاماندگان مسیر نورانی هدایت به جای استفاده از این فرصت طلایی و ایجاد تحول در درون خود و تغییر برخی رفتارهای ناپسند به سبب تأثیرپذیری از شیطان و اعوان و انصارش ـ چه جِنّی و چه اِنسی ـ در صدد تمسخر مخالفت و حتی انکار حقایق معنوی برمی آیند تا دل متلاطمشان را به نحوی آرام کنند، در حالی که چنین چیزی امکان پذیر نیست.
جناب جلال الدین محمد بلخی مشهور به مولوی، شاعر قرن هفتم هجری این موضوع را در غزل شماره ۱۶۷۴ از غزلیات دیوان شمس به خوبی شرح می کند:
ما زِ بالاییم و بالا می رویم / ما ز دریاییم و دریا می رویم
ما از آنجا و از این جا نیستیم / ما ز بی جاییم و بی جا می رویم
امید آن که به برکت لحظات ملکوتی و ناب روزها و شب های ماه پربرکت رمضان به ویژه شب های نورانی قدر، بتوانیم مصداق این مصراع مولوی باشیم که:« ما زِ بالاییم و بالا می رویم» باشیم.
