دلایل حرف درمانی مسئولین!

باز باران خبر/فرهاد خراسانی

حرف‌ درمانی اصطلاحی است که در ادبیات سیاسی و اجتماعی برای اشاره به وضعیتی بکار می‌رود که مسئولین بجای ارائه اقدامات عملی و مؤثر برای حل مشکلات صرفاً به گفتارها و وعده‌های غیرقابل اجرا یا مبهم اکتفا می‌کنند.

این پدیده در بسیاری از جوامع به ویژه در کشورهایی که با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مواجه هستند به یک چالش مهم تبدیل شده و گاهی مسئولین به دلایل مختلف مانند کمبود منابع مالی، مدیریتی و یا تحریم‌های خارجی قادر به اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های واقعی نیستند که در چنین شرایطی ارائه وعده‌های بزرگ یا سخنرانی‌های امیدوارکننده برای کنترل وضعیت و حفظ اعتماد عمومی به یکی از ابزارهای آن‌ها تبدیل می‌شود.

حرف‌ درمانی به عنوان یک ابزار برای فرار از پذیرش مسئولیت و پاسخگویی به مشکلات مورد استفاده قرار می‌گیرد و بجای اینکه مسئولین به ریشه‌های مشکلات بپردازند و راه‌ حل‌های عملی ارائه دهند، با ارائه توضیحات پیچیده یا توجیه‌های بی‌اساس خود را از پاسخگویی مبرا می‌سازند. البته در برخی موارد هم حرف‌ درمانی به‌عنوان یک ابزار برای ایجاد توهم تغییر و پیشرفت به کار می‌رود.

مسئولین با ارائه برنامه‌ها و پروژه‌های بلند مدت یا سخنرانی‌های تأثیرگذار این تصور را به مردم القا می‌کنند که وضعیت در حال بهبود است، در حالی که در واقعیت تغییری صورت نمی‌گیرد. از مهم‌ترین پیامدهای حرف‌ درمانی کاهش اعتماد عمومی نسبت به مسئولین و نهادهای حکومتی است.

وقتی مردم بارها با وعده‌های غیرعملی مواجه می‌شوند به‌ مرور زمان اعتماد خود را به دولت و دستگاه‌های اجرایی از دست می‌دهند. ضمن اینکه حرف‌ درمانی باعث می‌شود مشکلات اصلی و ساختاری نادیده گرفته شده و به‌ جای آن‌ها تنها به ظواهر پرداخته شود که این امر به ناکارآمدی سیستم مدیریتی و تداوم مشکلات منجر می‌شود.

وقتی وعده‌های مسئولین به ثمر نمی‌رسد، نارضایتی عمومی افزایش پیدا می‌کند و مردم که امیدوار به بهبود وضعیت بودند، پس از مدتی با دیدن عدم تغییر واقعی به اعتراض و نارضایتی بیشتری دست می‌زنند و نتیجه بحث اینکه اگرچه مسئولین در کوتاه‌ مدت می‌توانند برخی مشکلات را به‌ طور موقت تحت کنترل درآورند، اما در بلندمدت باعث کاهش اعتماد عمومی، ناکارآمدی مدیریتی و افزایش نارضایتی اجتماعی می‌شوند و تنها راه‌حل واقعی برای برون‌ رفت از این وضعیت، ارائه برنامه‌های عملی و شفاف به همراه پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری در برابر مشکلات است.