باز باران خبر/ چند سال اخیر شاهد قتل های مختلف ناموسی و… در سطح کشور بوده و هستیم که با قدری تأمل ، شاهد عدم پیشرفت آگاهی در برخی جوامع می باشیم که باتوجه شرایط کنونی دنیا ، کماکان در نوعی فضای فرهنگی متروک و مرد سالار که اصلا جایگاه و شأن منزلتی برای زن و دیدگاه او به جامعه قائل نیست.
این اتفاق هرچند در ابعاد مختلفی قابل بررسی است، اما باتوجه به اصل ۱۰ قانون اساسی و حمایت از خانواده و همینطور جایگاه زن در اسلام نیازمند ورود همه دستگاه های حاکمیتی برای اصلاح این امور می باشد؛ البته باید به این مهم اشاره شود که در اکثر قتل های ناموسی خلأ قانونی کاملا احساس می گردد.
ماده ۳۰۱قانون مجازات اسلامی می گوید: قصاص در صورتی ثابت می شود که مرتکب، پدر یا از اجداد پدری مجنیٌ علیه نباشد و مجنیٌ علیه، عاقل و در دین با مرتکب مساوی باشد.
تبصره- چنانچه مجنیٌ علیه مسلمان باشد، مسلمان نبودن مرتکب، مانع قصاص نیست.
در ماده ۴۲۶ قانون مجازات اسلامی نیز آمده است: در موارد ثبوت حق قصاص، اگر دیه جنایت وارده بر مجنیٌ علیه کمتر از دیه آن در مرتکب باشد، صاحب حق قصاص در صورتی می تواند قصاص را اجراء کند که نخست فاضل دیه را به او بپردازد و بدون پرداخت آن اجرای قصاص جایز نیست و در صورت مخالفت و اقدام به قصاص، افزون بر الزام به پرداخت فاضل دیه به مجازات مقرر در کتاب پنجم«تعزیرات» محکوم می شود.
فرد با خیال راحت دست به کشتن زن یا دختر خود بزند و بعد با توجه به اینکه اگر فرزند توسط پدر کشته شود قصاص ندارد و یا اگر زنی توسط مردی کشته شود خانواده مقتول باید برای قصاص تفاضل دیه پرداخت کند و ضعف مالی خانواده مقتول به قاتل قوت قلب برای انجام این کار وحشتناک می دهد.
اما از بُعد فرهنگی باید جامعه شناسان و روانشناسان به نوعی پای کار بیایند، خلأ حضور رسانه در بالابردن سطح فرهنگ بعضا احساس می شود .
در قتل زن جوان اهوازی چهره خندان مردی مشاهده می شود که از این جنایت هولناک احساس غرور می کرد؛ با کمی دقت به فرهنگی متروک در این بخش جامعه برخورد می کنیم که قطعا در خانواده و اطرافیان حمایت می شود. متاسفانه از ظرفیت رسانه ها در این موارد فقط برای اطلاع رسانی این خبر بد استفاده می شود اما برای بالابرد سطح آگاهی خیلی کم می بینیم که افراد پای کار بیایند.
اعتقا بر این است برای کار فرهنگی نیازمند حوصله و صبر و شروع از پایه بوده و در مدرسه و دانشگاه بسیار نیازمند آموزش در ابعاد فرهنگی هستیم.
امید است که با بازنگری در قوانین مربوط و همینطور انجام کارهای فرهنگی و اقدامات بازدارنده دیگر شاهد جنایت های اینچنینی در جامعه نباشیم.
مصطفی عباسی، عضو مرکز وکلا و مدرس دانشگاه
