رشت؛ شهر خلاق بی نظمی ها!

  البته بحث «شهر خلاق» از نیمه های دهه ۹۰ میلادی در کشور انگلستان آغاز گردید و کم کم به آمریکا سرایت کرد؛ مفهوم شهر خلاق اکنون به یک مدل جدید از گرایش به سوی برنامه ریزی سیاست های شهری منسجم تبدیل شده است.
تعریف جدید: این مفهوم به شکلی واضح توسط مقامات، مدیران میانی و پایین، برنامه ریزان شهری، اهالی تجارت و بازرگانی در رده های مختلف و هر فردی که ذهنش در باره توسعه شهری درگیر است، برای دستیابی به تعریفی جدید از شهرها به عنوان یک مرکز خلاق، مورد بهره برداری قرار می گیرد و بدون این ها هر شهری قادر نیست که به شهر خلاق تبدیل گردد یا این نام را بر روی خود بگذارد.
60 شهر خلاق: بر اساس آخرین گزارش ها، بیش از ۶۰ شهر در سطح دنیا خود را دارای صفت «شهر خلاق» می دانند که برخی از آن ها عبارتند از شهرهای منچستر، بریستول، لندن، تورنتو، وَنکُوِر و اُتاوا، بِرِیزبَن و اُکلند، یوکوهاما و…
شهرهای خلاق در ایران: در ایران نیز طبق اطلاع رسانی های صورت گرفته، شهر اصفهان (در بخش صنایع دستی و هنرهای مردمی)، شهر رشت (در بخش خوراک شناسی با دارا بودن بیش ۱۷۰ غذای متنوع) و شهر شیراز (در بخش ادبیات فارسی ) خود را در این زمره، جای داده اند.
زندگی مناسب: گروه شهرهای خلاق، شامل شهرهایی است که به دنبال آن هستند که تجربیات، اندیشه ها و راه حل های خود را در زمینه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی با یکدیگر به مشارکت گذاشته و توسعه اقتصادی را دنبال کنند تا ساکنان این شهرها بتوانند یک زندگی مناسب و مطلوب همراه با ثبات اجتماعی را شاهد باشند.
شهر خلاق و لزوم نظم: با توجه به نکات بالا ـ که جای بحث در باره آن، زیاد است ـ  یکی از ویژگی های شهر خلاق، برخوداری از نظم و انضباط اجتماعی در کلیه مشاغل موجود در هر منطقه است.
بی نظمی گسترده: با این همه وقتی در شهر رشت قدم می زنید، بیش از به چشم آمدن نظم عمومی، بی نظمی گسترده در کلیه سطوح و طبقات جامعه و بی توجهی مسئولین مربوطه به مسائل اجتماعی شهر کاملا قابل مشاهده است بدین شکل که هر شهروند هر کاری که دلش خواست انجام می دهد، بدون این که به منافع دیگران فکر کند و در بسیاری اوقات، اصلا برایش مهم نیست که کار و فعالیتی که انجام می دهد به زیان شهروندان یا افراد دیگر است یا خیر؟!
بازار بی نظم: به عنوان مثال وقتی وارد بازار شهر رشت و  سایر نقاط می شوید، می بینید که صاحبان کلیه مغازه ها، کالاهای خود را بیرون مغازه هایشان انباشته کرده و بخش عمده ای از مسیر حرکت اشخاص پیاده و نیز خودروها را اشغال نموده و در مسیر تردد آنان موانع بسیار جدی و خطرناک پدید آورده اند، به طوری که اگر خدای ناکرده نیاز به ماشین آتش نشانی و اورژانس در بخشی از بازار پیدا شود، تحقق این امر تقریبا غیرممکن است.
عدم ناراحتی وجدان: بازاریان ایجاد کننده این سد معبرها در تمامی مشاغل و اصناف از تولید چنین بی نظمی هایی که منجر به مزاحمت برای همشهریان و نیز زشت کردن چهره شهر می گردد به هیچ عنوان خجالت نمی کشند و احساس ناراحتی  و عذاب وجدان ندارند، بلکه با جسارت، خودخواهی و همچنین اطمینان از عدم برخورد قاطع و قانونی با آنان کار خود را درست هم می دانند که این امر نشانه عدم وجود آموزش منظم و نبودن تربیت زندگی صحیح شهروندی برای صنف های موجود در بازار و ضعف شدید عملکردی از سوی نیروهای شهرداری است که روز به روز هم بدتر می شود.
مغازه های سیار: از سوی دیگر وقتی  غروب ها در خیابان ها و معابر عمومی حرکت می کنید، می بینید که هر فردی یک ماشین قدیمی یا جدید را تبدیل به مغازه سیار کرده و مشغول فروش انواع فست فود، کباب کثیف، قهوه و هر چیز دلخواه خویش است، گویا که شما در شهر بی در‌ و پیکری زندگی می کنید که هر کس فقط به فکر تأمین منفعت لحظه ای خویش است نه چیز دیگری!
صاحب سبک در بی نظمی: دیدن این اندازه بی نظمی در شهر رشت ـ از جمله وجود تعداد بی شمار بنگاه های معاملات املاک که هر روز مثل قارچ سمی سربرمی آورند ـ نشانگر آن است که شهر ما در زمینه بی نظمی خلاق و صاحب سبک است و مسئولین شهری نیز گویا وقت مطالعه در این موارد را نداشته و فرصت پیدا کردن راه حل های اجرایی و آموزشی با استفاده از گروه های اندیشه ورز در این زمینه را ندارند یا شاید فکر می کنند که بی نظمی شهری هم بخشی از خلاقیت است که در شهرهای خلاق دنیا نسبت به آن، کمتر توجه شده است!