انسان پدیده ای پیچیده است که اغلب اوقات درباره هر چیزی با شک و تردید و حتی تناقض مواجه می شود و سخنش این است که «فلان کار را انجام بدهم یا ندهم؟!»، «با فلانی دوست شوم یا نشوم؟!»، «بافلانی شریک شوم یا خیر؟!» و دهها مورد نظیر این پرسش ها که در زندگی هر فردی پیش آمده و موجب حیرت و سردرگمی بشر شده و تصمیم گیری را برایش دشوار کرده است.
علت این که در طول زندگی ما در سنین مختلف زیاد گرفتار پشیمانی و افسوس می شویم، وجود حالت دو دلی است که به طور مداوم به ذهن آدمی هجوم می آورد و صحت تصمیم گیری های او را در زمان ها، مکان ها و شرایط متفاوت زیر سئوال می برد.
■ مشاور امین:
در چنین وضعیتی یکی از اموری که می تواند به کمک وی شتافته و او را از بلاتکلیفی و حیرت خارج کند، داشتن یک مشاور امین است؛ زیرا صحبت و بحث با مشاور مزیت های زیر را خواهد داشت.
1ـ ذهن انسان را فعال می کند و بر اثر آن دیدگاه های تازه ای به ذهنش خطور می نماید.
2 ـ از خطرات و آسیب های بعدی پیشگیری نموده و دردسرهای احتمالی را تا حد قابل توجهی کاهش می دهد.
3 ـ بار هزینه های اضافی که ممکن است او را دچار مشکل کند را از عهده اش برمی دارد.
4 ـ کیفیت انجام کارها را بالا برده و سبب می گردد که فعالیت هایش بر اساس اصول و مبانی درست و از روی تعقل و تفکر پیش برود.
■ مشاور کیست؟
مشاور کسی است که پیرامون یک یا چند موضوع، طرف مشورت انسان قرار می گیرد و با ارایه دانش، اطلاعات، دیدگاه ها یا تجربیات مفید خویش به دستگیری از فردی که درخواست کمک فکری یا اجرایی دارد، می شتابد و می کوشد در مسیر یافتن راه حل مسایلی که وی با آن ها درگیر شده و از فهم و یا حل آن ها عاجز شده، یاری رساند و تا پایان کار با او همراهی نماید.
■ مشاوره و راهنمایی
تفاوت «مشاوره» با «راهنمایی» در این است که معمولا راهنمایی، برای پیشگیری از افتادن در خطاها و اشتباهات است که از طریق پند و نصیحت، ضرب المثل، حتی گاهی متلک گفتن و چیزهایی شبیه اینها صورت می گیرد و بسته به روحیه طرف مقابل واکنش های مختلفی را به همراه دارد.
اما در مشاوره شخص مشاور ابتدا به بررسی افکار، دیدگاه ها و احساسات فرد مورد نظرش می پردازد و با حوصله و دقت به حرف هایش گوش می دهد و متناسب با آن و نیز مشکل یا مسئله ای که برایش پیش آمده، راهکار ارایه می کند.
به همین علت مشاوره فراگیرتر و مهمتر از «راهنمایی» بوده و از گستره وسیع تر و قدرت مانور بهتری برخوردار است و به هر دو جنبه راهنمایی و کشف راه حل می پردازد.
■ مشاور کاربلد
فرد مشاوری که به کارش وارد بوده و دارای مهارت مفید و مؤثر است، می کوشد که طی زمان صحبت با شخص نیازمند کمک به وی بیاموزد که ابتدا چگونه نقاط قوت و ضعف خودش را بشناسد و با آن کنار بیاید و در مرحله بعد، با چه روشی وارد جامعه شود و با دیگران تعامل کند، و در مرحله سوم، مسئولیت پذیری خود را به چه شکلی به نمایش بگذارد؟
■ ویژگی های فرد مشاور
در نتیجه فرد مشاور ـ در هر زمینه ـ باید دارای ویژگی هایی باشد که به او صلاحیت مشاور بودن را عطا می کند. برخی از این خصوصیات عبارتند از:
1 ـ برخورداری از دانش و تجربیات میدانی مناسب و مرتبط با مورد مشاوره.
2 ـ علاقمندی به حل مشکلات دیگران و احساس مسئولیت در باره آینده آنان.
3 ـ برخورداری از بیان گیرا و باورپذیر در هنگام راهنمایی کردن طرف مقابل.
4 ـ داشتن صبر و حوصله زیاد در هنگام گوش دادن به حرف های فردی که طالب مشورت است.
5 ـ عدم اصرار به این که طرف مقابل باید حتما به حرف هایش گوش فراداده و فقط از او پیروی نماید. زیرا وی تنها یک «پیشنهاد دهنده» است و قبول یا رد آن به شخص خواهان مشورت مربوط می شود.
6 ـ پیوسته باید در حال مطالعه کتاب ها و یافته های علمی جدید در زمینه کاری خویش باشد و از دانش روز عقب نمانده و به دانسته های قبلی و کهنه شده اکتفاء
ننماید.
7 ـ نسبت به طالبِ مشاوره احترام بگذارد و ضمن رعایت شخصیت وی مراقب رفتار و گفتار خودش نیز باشد.
8 ـ رازهای مشورت گیرنده را نزد خود نگاه داشته و هیچگاه آن ها را نزد دیگران بازگو نکند.
■ نیاز به مشاوره
حال که به وسیله این مقدمه با فردی که مشاور نامیده می شود، آشنایی اجمالی و مختصری پیدا کردیم اکنون به این نکته می رسیم که یکی از اقشاری که به شدت به امر مشاوره نیاز دارند، مدیران ارشد، میانی و حتی پایین در دستگاه های دولتی و شرکت های بزرگ و کوچک خصوصی در سطح کشوری، استانی و حتی شهرستانی هستند.
■ مشورت منظم
این افراد صاحب مقام، نیاز دارند که به طور منظم و نهادینه با افرادی مشورت و صحبت کنند تا سطح کیفیت مدیریت خود در اجتماع را ارتقاء داده و با فشار و استرس کمتر آسودگی خاطر و فراغت بیشتر و اطمینان به نفس بهتر بتوانند به کلیه وظایف شان ـ که گاهی از تعدد و تنوع زیادی هم برخوردارند ـ برسند.
■ نشانه آینده نگری
مشورت کردن با عقلاء و صاحبان اندیشه نه تنها عیب و نقص نیست بلکه نشانه بلندنظری، وسعت دید، خوش فکری و آینده نگری است که موجب رسیدن به موفقیت می باشد و هرچه بهره گیری از افکار دیگران روند افزایشی داشته باشد، پیروزی های مدیر یا رییس در لحظات بحرانی ـ که تصمیم گیری در آن ها، بسیار دقیق، ظریف و گاه ترسناک است ـ بیشتر خواهد شد؛ زیرا در روایات اسلامی به این نکته اشاره شده که همیشه استفاده از خرد و بینش چند نفر آدم کاردان، تأثیر گذارتر از فهم کسی است که فقط به عقل خودش متکی است.
ادامه دارد…
دیدگاهتان را بنویسید